Το κείμενο αυτό το έχω δημοσιεύσει σε τόπο μυστικό που δεν σκοπεύω να σας πω. Είναι κριτική της ταινίας "The Terminator" του 1984. Θα μου πείτε "ήμαρτον, όταν ήσουν πιτσιρικάς, την είχε δείξει 600 φορές η τηλεόραση". Όμως, όταν ήμουν πιτσιρικάς, δεν είχα δει καθόλου σινεμά. Δεν είχα πάει, δηλαδή, ποτέ στον κινηματογράφο, ούτε είχαμε βίντεο μέχρι όταν έγινα 15, κι όταν αποκτήσαμε το χρησιμοποιούσαν πιο πολύ οι γονείς μου για να βλέπουν παλιές ελληνικές ταινίες (ίσως και τσόντες, αν και ποτέ δεν κατάφερα να το αποδείξω).
Αργότερα, είδα αρκετό σινεμά. Υπήρχαν κάποιες χρονιές που πήγαινα καθημερινά στον κινηματογράφο και κάποιες μέρες νοίκιαζα και 1-2 ταινίες για να δω μετά το σινεμά. Λες και ήθελα να καλύψω το χαμένο έδαφος. Και σίγουρα κάλυψα αρκετό. Από τότε που ξεκίνησα να είμαι φοιτητής, κατάφερα να δω αρκετές ταινίες, κυρίως διάφορα χολυγουντιανά δημιουργήματα, αλλά και ανεξάρτητο κιν/φο, και ευρωπαϊκό, και κουλτουριάρικο, και ιρανικό και κινέζικο και γιαπωνέζικο και κουλτ και ταρκόφσκυ και αιζενστάιν που λέει ο λόγος. Άραγε, η μανία μου με το σινεμά στην (κάπως εκτεταμένη) περίοδο που ήμουν φοιτητής στέκει σαν λόγος για να ξαναδώ και να έχω να σχολιάσω το Terminator του 1984;
Κατ΄αρχήν, μετά από λίγη κινηματογραφική πείρα τα βλέπεις αλλιώς τα πράγματα. Αυτό που ως πιτσιρικάς ονόμαζες "σκουπιδότοπος με εκρήξεις" τώρα το λές "post-apocalyptic τοπίο". Το σενάριο, οι διάλογοι, τα κατ του σκηνοθέτη, τα κοντινά, όλα αυτά αξιολογούνται πολύ διαφορετικά τώρα που έχεις δει τι ακολούθησε και πόσο επηρέασαν ταινίες σαν το Terminator το χολυγουτιανό σινεμά των επόμενων χρόνων.
Κατά δεύτερον, άτομα σαν τον Σβαντζενέγκερ ή τη Λίντα Χάμιλτον έχουν διανύσει μία μεγάλη πορεία μέσα στα 25 χρόνια που ακολούθησαν, και είναι νοσταλγικό και κάποιες φορές αστείο να τους βλέπεις νεαρούς. Αντίστοιχα είναι τα συναισθήματα όταν παρατηρείς τα κουρέματά και τα ρούχα τους, τα αυτοκίνητα που οδηγούν, τις τηλεοράσεις, τη γιγάντια συσκευή που χρησιμοποιούσαν για φορητό κασετόφωνο ή το γεγονός ότι χρησιμοποιούν τηλέφωνα - κερματοδέκτες που βρίσκονται πρακτικά παντού.
Κατά τρίτον με όλες αυτές τις ταινίες που είδα ως φοιτητής, ξέχασα αυτές που είδα ως παιδί. Θυμόμουν αμυδρά ένα κακό ρομπότ να αναδύεται από τις φλόγες, αλλά δε θυμόμουν κάτι περισσότερο.
Τέλος, τόσο ο terminator όσο και ο άνθρωπος που έρχεται να προστατεύσει τη Σάρα Κόνορ από αυτόν, έρχονται από το μακρινό έτος 2029. Δηλαδή, βρισκόμαστε 25 χρόνια από την εποχή που εκτυλίσσεται η ταινία και μόλις 20 χρόνια από το... πολύ μακρινό μέλλον που την απειλεί.
Η Σάρα Κόνορ, λοιπόν, δεν έχει ιδέα ότι ένας εξολοθρευτής - ρομπότ με ανθρώπινη εμφάνιση έρχεται στο 1984 από το μέλλον για να την εξοντώσει. Επίσης, δε γνωρίζει ότι ταυτόχρονα, σε μία βρώμικη αλάνα της ίδιας πόλης φτάνει από το μέλλον ένας άνθρωπος που θα προσπαθήσει να σταματήσει τον εξολοθρευτή. Καθώς ο Εξολοθρευτής καθαρίζει με τη σειρά όλες τις Σάρα Κόνορ που βρίσκει στον τηλεφωνικό κατάλογο, ο προστάτης φτάνει πρώτος (οριακά, βέβαια) και τη σώζει. Ο εξολοθρευτής θα τους καταδιώξει. Οι δυο τους, φυγάδες, θα συνδεθούν στενά. Πολύ στενά.
ΠΡΟΣΟΧΗ - ΑΝ ΔΕΝ ΕΧΕΤΕ ΔΕΙ ΤΗΝ ΤΑΙΝΙΑ, ΠΑΡΑΚΑΤΩ ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΩ ΤΙ ΓΙΝΕΤΑΙ ΣΤΟ ΤΕΛΟΣ
Εκεί ο άνθρωπος από το μέλλον, που λέγεται Κάιλ Ρις, θα της εξηγήσει ότι κάποια στιγμή οι μηχανές και τα γκομπιούντερς θα ξεκινήσουν πυρηνικό πόλεμο. Λίγοι άνθρωποι θα επιβιώσουν και θα χρησιμοποιηθούν από τις μηχανές ως σκλάβοι. Ωστόσο, ο γιος της Σάρα θα οργανώσει την αντίσταση και την αντεπίθεση εναντίων των μηχανών. Οι μηχανές φαίνεται να χάνουν το παιχνίδι, γι αυτό στέλνουν πίσω στο παρελθόν έναν εξολοθρευτή που θα τη σκοτώσει αλλάζοντας το μέλλον (που για τις μηχανές και τον Κάιλ είναι το παρόν). Η μηχανή του χρόνου "στέλνει" στο παρελθόν δύο άτομα, πριν καταστραφεί ολοσχερώς.
Ο γιος της Σάρα είναι ο μεσσίας κι η Σάρα η μητέρα του. Ποιος είναι, όμως, ο πατέρας; Εύκολα φαντάζεται κανείς πως ο Κάιλ Ρις, προφανώς ερωτευμένος με τη Σάρα, που στα μάτια του είναι ιστορικό πρόσωπο και ηρωίδα, θα είναι ο πατέρας του μεσσία, ή αλλιώς ο μεσσίας γιος της Σάρα θα είναι καρπός του έρωτά της με τον Κάιλ. Η επιστροφή του στο παρελθόν, λοιπόν, δεν έγινε μόνο για να σταματήσει τον αδίστακτο εξολοθρευτή, αλλά κυρίως για να σπείρει το μεσσία.
Στους φαύλους κύκλους, κάθε άτομο είναι η αιτία και το αποτέλεσμα. Η Σάρα είναι η μητέρα κι αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να είναι ο στόχος του εξολοθρευτή και ο πόθος του Κάιλ. Ο οποίος Κάιλ είναι ο πατέρας, κι αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να είναι ο πιστός στρατιώτης που θα αναλάβει να θυσιαστεί για να γλιτώσει το σωτήρα της ανθρωπότητας. Ο γιος της Σάρα είναι αυτός που δίνει την εντολή στον Κάιλ να γυρίζει στο παρελθόν, αλλά ταυτόχρονα είναι και το αποτέλεσμα της συνεύρεσης των δυο. Τέλος, ο Εξολοθρευτής είναι, ίσως, η πραγματική αιτία που δημιουργείται αυτός ο φαύλος κύκλος: επιστρέφει στο παρελθόν, αναγκάζοντας τον Κάιλ να ακολουθήσει.
Οι μηχανές, λοιπόν, δεν τα υπολόγισαν καλά τα πράγματα. Αν, απλώς, κατέστρεφαν τη μηχανή του χρόνου, ο σωτήρας των ανθρώπων, ο γιος της Σάρα, δεν θα υπήρχε ποτέ. Θα τον είχαν εξαφανίσει αν ΔΕΝ έστελναν τον εξολοθρευτή στο παρελθόν. Έτσι, ο εξολοθρευτής είναι, τελικά, η αρχή και το τέλος του φαύλου κύκλου.
Ομολογώ ότι η ταινία με παρέσυρε, παρά τους απλοϊκούς διαλόγους και την εύκολη αλληλουχία των γεγονότων. Ίσως, πάλι, να με παρέσυρε ακριβώς με την απέριττη αφήγησή της. Ίσως να φταίει που ανήκω κι εγώ σ' αυτή τη γενιά που αγάπησε τις ταινίες με σύνθετη ιστορία, απρόσμενο τέλος, ταξίδια στο χρόνο, την αιώνια πάλη ανάμεσα στον άνθρωπο και τη μηχανή, τα όπλα από το μέλλον που κάνουν "τσουβ τσουβ" και τα ρομπότ που εμφανίζουν κώδικα ασέμπλυ στο εσωτερικό των κόκκινων ματιών τους.
Έχω πολύ καιρό να δω να βγαίνει ταινία όπως αυτή θεματολογικά, που ασχολείται, δηλαδή, με το φόβο του ανθρώπου απέναντι στη μηχανή. Επίσης, με τίποτα δεν υπάρχει περίπτωση να δούμε το χόλυγουντ να κάνει ταινία που οι καλοί είναι αντάρτες - επαναστάτες κι οι κακοί είναι η κυρίαρχη τάξη. Και ίσως μου έλειψε.
